Historisch Centrum Limburg (HCL) is één van de Regionale Historische Centra in Nederland en verzamelt, beheert en presenteert archieven en collecties van (overheids)instellingen en particulieren in de provincie Limburg. Ondanks haar geschiedenisrijke karakter wenste de organisatie mee te gaan in de tijd en startte zij meerdere verduurzamingsprojecten, waaronder het plaatsen van warmtepompen en LED verlichting.
Rogier van Klingeren, sales director Nederland bij de betrokken LED leverancier: “In het depot van HCL zijn de ruimtes erg laag en wenste men een brede lichtspreiding. Er waren uitsparingen in het betonnen plafond, waardoor we qua maatvoering niet af konden wijken. Om tot een goede verlichtingsoplossing te komen zijn we met het plaatsen van maatwerk armaturen in deze ruimtes gestart. Daarna hebben we ook alle omliggende ruimtes mogen voorzien van LED, waaronder een mooie lichtrenovatie in de kerk”.
De aangrenzende kerk wordt gebruikt als studiezaal voor historici, inwoners en bezoekers van het Limburgse land. Zij kunnen in de kerkdocumenten opvragen, uitwerken of inzien. De kerk en het kloostercomplex zijn direct met elkaar verbonden. “Juist omdat het een heel oud klooster is, zijn er al veel aanpassingen geweest in de afgelopen jaren” vervolgt Van Klingeren. Architectonisch wilde HCL daarom liever niets aanpassen aan de bestaande constructie van het iconische pand.
“Samen met onze dochteronderneming Lichtwerk hebben we veel maatwerk armaturen kunnen leveren. In de kerk hebben we lichtlijnen en op maatgemaakte gerasterde plafondarmaturen geplaatst. Deze lichtlijnen zijn heel anders dan hetgeen wat veelal in distributiecentra of ander soort industriële ruimtes hangt. De lijnen stralen hoogwaardige up down verlichting uit doormiddel van een opale diffusor en zijn op afstand regelbaar. Het aluminiumprofiel is, naar wens van HCL, bevestigd aan de gependelde draden die er al hingen. Zo krijg je een heel mooi zwevend effect en wordt de ruimte fantastisch benadrukt.”
Ook in de kantoren werkte Van Klingeren met lijnverlichting, aangevuld met een op maat gemaakt bandrasterarmatuur. Tevens zijn er speciale wandarmaturen geplaatst waar noodverlichting in verwerkt is, zodat de traphuizen normconform verlicht worden. De toiletten zijn opgevuld met downlights uit het standaard assortiment, op de gang zijn speciale cardanische downlights geplaatst waardoor een mooie, gelijkmatige lichtverdeling ontstond.
Van Klingeren: “Uiteraard houden we altijd rekening met datgene wat de norm voorschrijft, maar we vinden het ook erg belangrijk dat het licht prettig aanvoelt en functioneel is voor de gebruikers. Een mooi voorbeeld daarvan is een aparte ruimte binnen het complex van HCL waar één medewerkster historisch onderzoek uitvoert naar allerlei papierwerk, kleden, kleding en andere stukken. In deze ruimte zijn armaturen geplaatst die in lichtkleurkunnen wisselen, waardoor zij het gewenste licht kan inzetten tijdens haar onderzoek voor een optimale kleurherkenning”.
HCL is een losstaande instantie, welke zelf contact heeft gezocht met een installateur. Zij benaderde vervolgens groothandel Rexel, die het project aan Van Klingeren koppelde. Hij legt uit: “Na een eerste kennismaking hebben we de huidige situatie en aanwezige constructies geïnventariseerd om een lichtplan op te stellen. Een deel van de armaturen komt uit ons standaard programma, voor een ander deel hebben we samen met onze fabriek speciale, afwijkende armaturen uitgewerkt. Toen ons voorstel op papierakkoord was bevonden, hebben we alle op maat gemaakte armaturen bemonsterd alvorens we zijn gaan produceren. De proefopstelling die we hiermee konden bouwen gaf een goed beeld van de uiteindelijke praktijk”.
Vanuit HCL was een technisch adviseur betrokken bij het verduurzamingsproject. In overleg met hem is besloten alle armaturen te voorzien van 4000 Kelvin. In de kantoren en het depot pakte deze lichtkleurdirect goed uit. In de kerk bleek deze hoeveelheid licht al gauw een mindergroot succes. “Het licht trok de warme sfeer uit de kerk. Tijdens de installatie kwam daarom de wens om toch te verlagen naar 3000 Kelvin. Gelukkig konden we snel schakelen, waardoor de authenticiteit van de kerk behouden is ende ruimte nu warm(er) verlicht wordt.”
Het verledden van deze unieke locatie zorgt naast een flinke verbetering ook voor veel energiebesparing. Het benodigde wattage per armatuur daalt met zo’n 60 procent. Ook zorgen bewegingssensoren ervoor dat het licht alleen brandt op het moment dat er daadwerkelijk gebruik wordt gemaakt van een ruimte.
Paul Arnold, beheerder van het Historisch Centrum Limburg, blikt tevreden terug: “Los van de energiebesparing, die aanzienlijk is door de combinatie van LED en bewegingsmelders, is het natuurlijk geweldig dat we nu alles veel beter zien. In het verleden kon ik vaak simpelweg de tekst op de dozen niet lezen in de donkere hoeken van het archief. Dan moest ik weer terug naar boven voor een lamp of leesbril. De samenwerking en realisatie verliepen erg goed. Natuurlijk moest het archief voor een paar dagen dicht, maar daar bleef het dan ook bij. Alle werkzaamheden zijn in één keer doorgevoerd, alles is netjes ingepakt of tijdelijk verplaatst en daarna zeer zorgvuldig weer teruggezet”.
Een authentiek en historisch pand ombouwen naar een hedendaagse beleving? Met LED kan het.
