Fietsenstalling IJboulevard is in opdracht van de Gemeente Amsterdam ontworpen door een architectenteam bestaande uit Venhoeven CS, VanHattum en Blankevoort en DS Landschapsarchitecten. In het interieurontwerp is gebruik gemaakt van ronde vormen, vloeiende lijnen en natuurlijke materialen. De verlichtingsoplossing die de betrokken architecten voor ogen hadden moest visueel aansprekend en veilig zijn. De architectuur van het gebouw gaf immers geen ruimte aan een ‘standaard’ LED-verlichtingsoplossing, maar vroeg om maatwerk.
Jan-Pieter Heimgartner werkte namens de betrokken LED-leverancier aan dit project. Hij start: “De lichtoplossing die gevraagd werd was niet direct te realiseren met bestaande verlichtingsarmaturen. Alles moest strak zijn, in elkaar overlopen en zoveel mogelijk geïntegreerd worden. Om de ronde vormen in het plafond en de overgangen van wand naar plafond te accentueren, hebben wij een advies gemaakt met een op maat gemaakte oplossing bestaande uit LED strips, ondergebracht in aluminium koven en voorzien van een kunststof afdekking”.
De houten, ronde wanden verplichtten de LED leverancier om op een hele andere manier naar licht te kijken. Ook tussen de wanden is geen ruimte om een armatuur te bevestigen. Bovendien is het midden van de fietsenstalling voorzien van een spanplafond, waar geen armaturen rechtstreeks aan bevestigd kunnen worden.
“In overleg met de technisch adviseur van de installateur is er gezocht naar bevestigingsmogelijkheden voor de LED strips. Pas daarna konden we van start met de daadwerkelijke uitwerking van het lichtplan. Een mooie uitdaging”. Heimgartner legde contact met collega’s in Europa, sparde met lichtplanners die al eerder met een dusdanige hoeveelheid LED strips gewerkt hadden en ontdekte gaandeweg hoe de lichtcalculatie het beste vormgegeven kon worden. Op basis van verschillende scenario’s bedacht hij samen met zijn collega’s diverse lichtoplossingen, welke in verschillende totaalbeelden aan de technisch adviseur van de installateur zijn voorgelegd.
Zodra de opdracht definitief gegund werd, is in detail onderzocht hoe het lichtplan gerealiseerd kon worden. Heimgartner: “De technisch adviseur van de installateur had al over dergelijke vormen nagedacht op basis van de bestek uitvraag en had ook een idee bij de te gebruiken materialen. In de praktijk liepen we helaas tegen wat praktische problemen aan. In samenspraak hebben we onderzocht welke soorten LED strips het beste en binnen de gevraagde termijn beschikbaar waren. Het bouwteam waarbinnen wij werkten was hier nauw bij betrokken en dacht met ons mee waar nodig en mogelijk”.
Het uiteindelijke lichtplan bestaat uit 1.200 meter aan LED strips, stof- en waterdicht (IP67). Op advies van Heimgartner is gekozen voor een hoge kwaliteit LED’s. “Als er geen daglicht van buitenaf een ruimte binnenkomt,z oals in deze ondergrondse fietsenstalling, wil je goed licht voor handen hebben voor hen die een fiets komen stallen. Door een hogere kwaliteit LED’s en een hoger lichtniveau te hanteren, kunnen we nu met lichtsturing het geheel terug dimmen. Zo besparen we energie waar mogelijk, maar zorgen we er bovenal voordat bezoekers van de fietsenstalling zich veilig voelen”.
De slimme lichtsturing van de LED strips zorgt ervoor dat de verlichting enkel brandt wanneer (een gedeelte van) de fietsenstalling in gebruik is. De aanwezigheidsdetectie schakelt het licht pas in op het moment dat er beweging gedetecteerd wordt.
De grootste uitdaging van dit project? “Overduidelijk de unieke eigenschappen”, aldus Heimgartner. “Het gaat hier niet om een alledaags kantoor of een fabriekshal. Als je geen standaard product in groten getale toepast en ook nog eens koppelt met lichtsturing, loop je simpelweg tegen uitdagingen aan. Door veel praktische zoektochten rondom bijvoorbeeld de montage, maar ook door geregeld met onze bouwpartners te sparren hebben we de verlichting kunnen realiseren zoals het architectenteam voor ogen had. Het resultaat ziet er schitterend uit, misschien zelfs nog wel mooier dan we van tevoren met elkaar verwacht hadden”, blikt hij trots terug.
Verlichting laten aansluiten op architectonische vormen?Met LED kan het.
%20kopie.jpeg)